ΤΙ ΜΑΘΑΜΕ ΣΤΗΝ 9Η ΕΝΟΤΗΤΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ

(ΤΙ ΜΑΘΑΜΕ ΣΤΗΝ 9 ΕΝΟΤΗΤΑ)

ΟΝΟΜΑ: ............................................................................ ΗΜΕΡ. ............................

Γραμματική

Θυμηθήκαμε τις εγκλίσεις και πώς δίνουμε οδηγίες χρησιμοποιώντας τις εγκλίσεις.

Όταν δίνουμε οδηγίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:

α)  Προστακτική ενεστώτα ή αορίστου

Άκου (ακούτε) το μάθημα προσεκτικά (ενεστώτας)

Άκουσε (ακούστε) το μάθημα προσεκτικά. (αόριστος)

Με την προστακτική απαιτούμε από κάποιον να κάνει κάτι άμεσα.

β) Υποτακτική ενεστώτα ή αορίστου

Να ακούς (να ακούτε) προσεκτικά  το μάθημα. (ενεστώτας)

Να ακούσεις (να ακούσετε) προσεκτικά το μάθημα. (αόριστος)

Με την υποτακτική ζητάμε άμεσα κάτι που επιθυμούμε από κάποιον να το κάνει.

γ) Οριστική ενεστώτα

Ακούμε τις οδηγίες προσεκτικά.

Με την οριστική περιγράφουμε σε κάποιον πολύ ευγενικά κάτι που του ζητάμε να κάνει.

Όταν δίνουμε οδηγίες πρέπει να δίνουμε σαφείς, σύντομες και σωστές πληροφορίες.

Χρησιμοποιούμε λεξιλόγιο και ύφος ανάλογα με το πρόσωπο που απευθυνόμαστε.

Δίνουμε βήμα βήμα τις οδηγίες.

Προσέχουμε τις καταλήξεις της προστακτικής.

1. Γράφω τις προτάσεις και στις υπόλοιπες εγκλίσεις.

Προστ. ενεστ. Δίπλωνε το χαρτί πάνω στη γραμμή.

Προστ. αορ.....................................................................................................................

Υπ. Ενεστ. .....................................................................................................................

Υπ. Αορ. ........................................................................................................................

Οριστ. Ενεστ.(α πληθ) ..................................................................................................

Προστ. ενεστ. ...............................................................................................................

Προστ. αορ.....................................................................................................................

Υπ. Ενεστ. .....................................................................................................................

Υπ. Αορ. ........................................................................................................................

Οριστ. Ενεστ.(α πληθ) Κλείνουμε την τηλεόραση με το κομπιούτερ.

Προστ. ενεστ. ................................................................................................................

Προστ. αορ.....................................................................................................................

Υπ. Ενεστ. Να ανοίγετε προσεκτικά τη συσκευή.

Υπ. Αορ. ........................................................................................................................

Οριστ. Ενεστ.(α πληθ) ..................................................................................................

Προστ. ενεστ. Χτυπάτε δυνατά την μπάλα προς το τέρμα.

Προστ. αορ.....................................................................................................................

Υπ. Αορ. ........................................................................................................................

Οριστ. ενεστ.(α πληθ) ..................................................................................................

Τελικές  και βουλητικές προτάσεις

Οι  τελικές προτάσεις εισάγονται με τους ειδικούς συνδέσμους να, για να. Είναι οι εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν το σκοπό για τον οποίο γίνεται αυτό που δηλώνεται στην πρόταση που προσδιορίζουν. π.χ.    Έφυγε γρήγορα για να διαβάσει

Οι βουλητικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις που εκφράζουν επιθυμία,

σχεδιασμό ή ευχή. Είναι αντικείμενα ρημάτων όπως: θέλω, μπορώ, εύχομαι,

αναγκάζομαι, σκοπεύω κ.ά. Επίσης, είναι  υποκείμενα απρόσωπων ρημάτων και

απρόσωπων εκφράσεων όπως  πρέπει, χρειάζεται, απαγορεύεται, είναι ανάγκη, είναι

αδύνατον κ.ά. Οι βουλητικές προτάσεις βρίσκονται πάντοτε σε υποτακτική (γι’ αυτό και ξεκινούν με το μόριο να της υποτακτικής).

Προσοχή! Για να μην μπερδεύουμε τις τελικές προτάσεις που αρχίζουν με το «να» με τις βουλητικές προτάσεις που επίσης αρχίζουν με το «να», υπάρχει ένας πρακτικός κανόνας: Όταν το «να» μπορεί να αντικατασταθεί με το «για να», τότε η πρόταση είναι τελική, αλλιώς όχι.

2. Συμπληρώνω τις φράσεις με βουλητικές ή τελικές προτάσεις, γράφοντας στην παρένθεση τι είδους πρόταση είναι καθεμία.

Πήγα στο γήπεδο .........................................................................................(...............)

Μου είπε ......................................................................................................(..............)

Του είπε ότι δεν μπορούσε  ..........................................................................(..............)

Ο γιατρός εξέτασε το παιδί ...........................................................................(.............)

Πήγαμε στο ξενοδοχείο .................................................................................(............)

Τα παιδιά ήθελαν ...........................................................................................(.............)

Κάθε μέρα χρειάζεται ....................................................................................(.............)

Οι  φίλαθλοι πήγαν στο γήπεδο .....................................................................(.............)

Δεν πρόκειται ................................................................................................(.............)

Δεν ήταν ανάγκη ...........................................................................................(.............)

3. Στις παρακάτω περιόδους βρίσκω τις εξαρτημένες προτάσεις που αρχίζουν με το να και  σημειώνω αν είναι βουλητικές ή τελικές.

Πήρε το μεγάλο δρόμο να πάει στην πόλη. (.................................)

Πήγε στο συνεργείο να φτιάξει το αυτοκίνητο. (.....................................)

Ελπίζω να βρέξει αύριο. (....................................)

Σας ζητάω να το σκεφτείτε καλύτερα πριν αποφασίσετε. (......................................)

Η μαμά ποτίζει κάθε μέρα τα λουλούδια να μην ξεραθούν. (...............................)

Έφυγε τρέχοντας να προλάβει το τρένο.       (.......................................) 

4. Συμπληρώνω με (ει), (ι), (η), (οι), (υ) και τονίζω:

επικοινων.....στε	συγκεντρωθ.....τε	μπ.....τε	λ.....στε
ζ.......στε	αφ......στε	δακρ......στε	νικ....στε
δαν......στε	αφηγηθ.....τε	αθρ......στε	τηλεφων....στε
υπολογ........στε	κρυφτ.......τε	δεθ....τε	τηγαν....στε
καθ.......στε	τσακ......στε	τσακιστ.....τε	ετοιμαστ....τε
ποτ.......στε	δροσ......στε	κοιμηθ.....τε	εξηγ.......στε
ρωτ.......στε	δροσιστ.....τε	ντ......στε	βοηθ.....στε